มาตราตัวสะกดในภาษาไทย

มาตราตัวสะกดมีทั้งที่ใช้ตัวสะกดตรงแม่ และมาตราตัวสะกดที่ไม่ตรงแม่ การเรียนรู้มาตราตัวสะกดต่างๆ ทำให้เขียนและอ่านคำได้ถูกต้อง                มาตราตัวสะกด คือ พยัญชนะที่ผสมอยู่ข้างหลังคำหรือพยางค์ในแม่ ก กา ทำให้แม่ ก กา มีตัวสะกด เช่น มี เมื่อประสมกับ ด ลายเป็น มีด เป็นต้น                มาตรา ก กา หรือแม่ ก กา คือ คำหรือพยางค์ที่ไม่มีตัวสะกด เช่น มา เสือ ตัว มือ เสีย ดำ ฯลฯ ส่วนมาตราตัวสะกดมีทั้งหมด ๘ แม่ คือ กก กด กบ กม เกย เกอว กง กน แบ่งได้ดังนี้                      ๑. มาตราตัวสะกดตรงแม่ ใช้ตัวสะกดตัวเดียว มี ๔ มาตรา คือ                             แม่กง ใช้ ง สะกด เช่น หาง ปลิง สอง งง แรง ฯลฯ                              แม่กม ใช้ ม สะกด เช่น ลม แต้ม โสม มุม งอม สนาม ฯลฯ                             แม่เกย ใช้ ย สะกด เช่น สาย ลอย โปรย เฉย ปุ๋ย ฯลฯ                             แม่เกอว ใช้ ว สะกด เช่น แห้ว กาว เปรี้ยว เปลว ฯลฯ                      ๒. มาตราตัวสะกดไม่ตรงแม่ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกัน เพราะออกเสียงเหมือนตัวสะกดเดียวกัน มี ๔ มาตรา คือ                             แม่กน ใช้ น ญ ณ ร ล ฬ สะกด เช่น นาน วิญญาณ วานร กาลเวลา พระกาฬ ฯลฯ                             แม่กก ใช้ ก ข ค ฆ สะกด เช่น ปัก เลข วิหค เมฆ ฯลฯ                             แม่กด ใช้ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เช่น แปด ตรวจ ก๊าซ บงกช กฎหมาย ปรากฏ อิฐ ครุฑวัฒนา เปรต โอสถ บาท โกรธ กระดาษ รส เลิศ ฯลฯ                             แม่กบ ใช้ บ ป ภ พ ฟ สะกด เช่น กลับ บาป ลาภ นพรัตน์ กราฟ ฯลฯ แม่ กก             มาตราแม่ กก     เป็นคำที่ประสมกับสระต่างๆ และมี ก เป็นตัวสะกด เช่น ผัก นก เลือก      นอกจากนี้ คำที่ประสมสระต่างๆ และมี ข ค ฆ เป็นตัวสะกดและอ่านอ่านออกเสียงอย่าง ก สะกด ก็เป็นคำในมาตรากก เช่น สุนัข โชค เมฆ    บทกลอนแม่กก                                                      นกแสกนกกระสา         แกรก ๆ มาเวลาดึก                                          น้ำมากแลน้ำลึก                      แลน้ำหมึกแลน้ำหมาก                                                                        ปลาอุกปลาดุกดัก                   แลปักหลักแลครกสาก                                                                        ชักเสาเอาเชือกลาก                จะผูกจากให้จักตอก                                                                           ปลูกกี่ไว้ทอหูก                       ลูกมะดูกลูกมะกอก                                                                             ไม้แตกให้ใส่ปลอก                 ไม้กระบอกแลดอกบุก ฯลฯ                                                 นกมีปากแลมีปีก               ผ่าไม้ซึกให้แตกหัก                                      ไปปะพวกที่รัก                              ได้รู้จักทักเรียกแขก                                       เด็ก ๆ ดูกระจก                              อย่าให้ตกมักจักแตก                                      ปลูกเผือกผักถากหญ้าแพรก         หญ้าคาแฝกอย่าให้รก                                      เข้าเปลือกแลเข้าสุก                      เลือกปลาดุกทำห่อหมก                                      ด่าทอต่อตีชก                                ถูกศอกอกหกถลา  (ประถม  ก กา.ฉบับหอสมุดแห่งชาติ.) เพลงมาตราแม่กก (ทำนองเพลง Are you sleeping)                                                      มาตราแม่กก ๆ                ไก่ ไข่ ควาย ๆ                                                ฆ ระฆัง ตีดังกังวาน ๆ            สราญสุขใจ ๆ                                                 โยกเยกเลขหก ๆ                   เมฆ โรค โชค ๆ                                                 ล้วนสะกดด้วยแม่กก ๆ          มีสี่ตัว ๆ แม่ กง             มาตราตัวสะกดแม่ กง  คือ คำที่ประสมด้วยสระต่าง ๆ และมี ง เป็นตัวสะกด เช่น กลอง ธง กลาง เตียง กางเกง ลิง ผึ้ง ร้องเพลง แป้ง แกง แห้งแล้ง เป็นต้น บทกลอนแม่ กง                                                       เรื่องกงดูจงแจ้ง           ลูกมะแว้งแตงฟักทอง                                               ลูกตำลึงแลหนึ่งสอง            ไม้กระบองแลกระบุง                                                กระถางโอ่งอ่างไห               ทองแท่งใหญ่ใส่ไถ้ถุง                                               ยุงหนักต้องกางมุ้ง                ไปเมืองกรุงรุ่งพรุ่งนี้                                              หลังโกงนั่งหย่องยอง            เรียกพวกพ้องแลน้องพี่                                              บึงบางคลองกว้างรี               เรียกว่าปีมะโรงมะเส็ง                                             ชาววังนั่งในห้อง                    ชักจ้องหน่องดังโหน่งเหน่ง                                              ตาชั่งแลตาเต็ง                      ทั้งกางเกงแลกระทง                                               แมงป่องแมลงผึ้ง                  ปลาทูนึ่งปลากระสง                                               กุ้งกั้งทุกังกง                          ปลาตะพงซื้อแพงจริง                                              อึ่งอ่างแลคางคก                   ทั้งจิ้งจกแลแง่งขิง                                              นกยางย่องจิกปลิง                 ฝูงค่างลิงวิ่งร้องอึง                                              ระฆังดังหง่างๆ                       ฆ้องใหญ่กว้างครางหึ่งๆ                                             กลองหนังดังตึงๆ                   ตีกระดึงดังกริ่งๆ                                              นักเลงร้องเพลงพลาง            ตรงหน้าต่างไขว่ห้างหยิ่ง                                              เอาหลังนั่งเอียงอิง                 มือถือฉิ่งตีดังๆ                                              เด็กๆ อย่าใหลหลง                  ดูเรื่อง กง ก กาบ้าง ดูไปตั้งใจฟัง                          เบี้องหน้ายังจะว่ากด เพลงมาตราแม่ กง  ทำนอง SEVEN LONELY DAYS                                                มาซิเชิญเข้ามา                       หาตัวสะกดแม่กง                                         จง ดำรง มั่นคง                               ยืนตรง ธงชาติไทย                                                                    จูง นกยูง บินสูง                              ฝูงปลา ร่าเริงใจ                                                                           ลงลำคลอง ว่องไว                         กางใบ เรือไม่โคลง                                                                    ดูซิดู งูอยู่ท้าย                                 ใคร ใคร ก็มอง                                                                        หนู หนูจงกู่ร้องว่า                            มาตราแม่กง แม่ กด                 มาตราแม่ กด คือคำที่ ด เป็นตัวสะกด และคำที่มีเสียงเหมือน ด เป็นตัวสะกดได้แก่คำที่มีตัวสะกดเป็นพยัชนะต่อไปนี้  คือ  จ  ฉ  ช  ฌ  ซ  ฎ  ฏ  ฑ  ฒ  ฐ  ด  ต  ถ  ท  ธ  ศ  ษ  ส   อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ตัวสะกดแม่ กด เพลงมาตราแม่ กด  (เนื้อร้องตามแบบสามัคคีชุมนุม)                                      มาตราสะกดแม่กด                          จงจำให้หมด สิบแปดตัวมี                           ทั้ง จ ฉ เข้าที                                              กับ ช ช้าง ที่นำ ฌ เฌอ                           ซ โซ่ (ฎ) ชฎา (ฏ) ปฏัก                               ช่างงามจริงนัก ฑ มณโฑ                          (ฒ) ผู้เฒ่า ฐ ฐานใหญ่โต                             ด เด็กเล็กโก้ เดินโซ (ต) เต่านา                          (ท) ทหารแบก (ถ) ถุง และ (ธ) ธง                 ต่างมุ่งหน้าตรงไปที่ ศ ศาลา                          ส เสือร้ายอยู่ในพนา                                     ผู้มีเมตตา ษ ฤาษีอยู่ไพร                          มาตราตัวสะกดแม่กด                                   สิบแปดทั้งหมดจงจำเอาไว้                          ขอเชิญมาท่องเร็วไว้                                    ไม่พลาดพลั้งไปเป็นคนเก่งเอย  เพลงมาตราแม่กด (ทำนองเพลงช้าง)                                                             คด มด งด                 รู้จักแม่กดหรือไม่                                                  เห็น "ด" สะกดที่ใด                เป็นมาตราไทย แม่กด นะ ๆ  จำไว้ซิจ๊ะ มีหลายคำ                                                  พจน์ รถ ยศ                            ก็เป็นมาตราแม่กด                                                  เหมือน "ด" สะกดทุกคำ          เราต้องจดจำกันให้ดี ๆ  ลองหาดูซิ มีหลายคำ แม่ กน      มาตราแม่ กน   คือ  พยางค์ที่ออกเสียงเหมือนมีตัว  "น"   สะกด   พยัญชนะที่ใช้เป็นตัวสะกดในมาตราแม่ กน   ได้แก่   น   ณ   ญ   ร   ล   ฬ ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กน         กระตือรือร้น  กันแสง  ขมีขมัน  ขึ้นแท่น  คำประพันธ์  จินดา ชันษา ชุลมุน  ดูหมิ่น  ต้นหว้า  โต๊ะจีน พระชนนี                                                                                                                                                           เพลงมาตราแม่ กน  ทำนอง JOEY                                       ตัวสะกดมาตราในแม่ กน                         อย่าสับสน หกตัว จำไว้         มี ณ เณร ล ลิง ร เรือ พายไป                            น หนูไซร้ ญ หญิงไทย ฬ  จุฬา เดินเวียนวน ปืนกล และรถยนต์                   บนถนน สับสน จลาจล                           เริงสราญ ปลาวาฬ มันว่ายวน                                บุญคุณล้นดลจิตคิดพากเพียร แม่ กบ         มาตราตัวสะกดแม่ กบ  คำที่ประสมกับสระต่าง ๆ และมี บ เป็นตัวสะกดตรงมาตรา และมี ป พ ภ ฟ เป็นตัวสะกด แต่ออกเสียงเหมือน บ สะกด เช่น ลบ รูป ลาภ ภาพ ยีราฟ เป็นต้น เพลงมาตราแม่ กบ              บ ใบไม้ ป ปลา พ พาน                 ฟ ฟัน ภ สำเภา สหาย ห้าตัวนั้นร่วมเป็นเพื่อนตาย                        มอบกายใจไว้เคียงคู่กัน              ล้วนต่างพึ่งซึ่งกันและกัน                มาช่วยกันเปล่งเสียงให้ดี                         มีอยู่ในมาตราของไทย                              มามาเรียนมาตราแม่กบ อบ อบ อบ อบ เพลงมาตราแม่กบ (ทำนองเพลงตบแผละ)                    จับกบ ตะปบ ประจบ         เสียงดังอบ อบ อบ อบ                  เห็น บ สะกดที่ใด                      ไม่ต้องสงสัย นั่นคือแม่กบ       ประสพ ถูกสาป ก่อบาป                มีลาภ แม่กบ อบ อบ                  ดูซิ ยีราฟ นั่นไง                               คำเหล่านี้ไซร้ เหมือน บ สะกด แม่ กม         มาตราตัวสะกดแม่ กม คือคำที่ประสมด้วยสระต่าง ๆ และมี ม เป็นตัวสะกด ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กม                  กระหม่อม คำราม จริยธรรม ชมรม ถล่ม ทะนุถนอม ทิม ทุ่ม บรรทม บังคม เปรมปรีดิ์ พฤติกรรม ภิรมย์ แยม หยาม อาศรม เพลงมาตราแม่ กม ทำนอง CLEMENTINE                                                 นาม งาม ยาม ย่อม             น้อม พร้อม ล้อม ซ่อม                                     คำเหล่านี้ล้วนมีตัว ม                       ขอให้เราจงจำไว้ให้มั่น                                      มาตราไทยนั่นคือ                            แม่กม แม่ เกย         มาตราตัวสะกดแม่ เกย คือคำที่ประสมด้วยสระต่าง ๆ และมี ย เป็นตัวสะกด ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกย     กระจ้อยร่อย ข่าย ชีวาลัย ทยอย นโยบาย เนย เนื้อทราย เปรียบเปรย พระทัย โพยภัย ภูวไนย เสวย มโนมัย วินัย สาหร่าย เพลงมาตราแม่เกย  ทำนอง พม่าแทงกบเล เล เล เล เล เล เล เล (ซ้ำ)  มาตราเกยนั้นเรารู้จักกัน  ว่ามี ย เป็นตัวสะกด  เล เล เล เล เล เล เล เล (ซ้ำ)  เมื่อมี ย ขอตามผู้ใด  โปรดจงรู้เอาไว้  นั่นมาตราไทย แม่เกย  มาเถิดหนามา มาหาแม่เกย (ซ้ำ)  เอ่ย เตย เผย เฉยเมยสบายกาย  ขลุ่ย ยาย หาย ขาย ปุย ทุย เอย  เพลงมาตราแม่เกย  (ทำนองเพลงช้าง/พม่าเขว)         ยักษ์ ยักษ์ ยักษ์              หนูรู้จักยักษ์หรือไม่                   เห็น ย ยักษ์ อยู่หลังใคร             เป็นมาตราไทย เรียกแม่เกย (ซ้ำ)        เช่น เฉย เลย ลาย ตาย เอย แม่ เกอว         มาตราตัวสะกดแม่ เกอว คือคำที่ประสมด้วยสระต่าง ๆ และมี ว เป็นตัวสะกด ตัวอย่างคำที่มีตัวสะกดในมาตราตัวสะกดแม่ เกอว         กริ้ว  ก๋วยเตี๋ยว  ข้าวยำ  ข่าวลือ  จิ๋ว  เจื้อยแจ้ว ดาวฤกษ์  ต้นงิ้ว  ท้าวไท  ทาวน์เฮ้าส์  ประเดี๋ยว   ยั่ว เลิกคิ้ว หิวข้าว  เหว  อ่าว เพลงมาตราแม่ เกอว  ทำนอง พม่าเขว                                                    แหวน แหวน แหวน             แหวนงามชอบตามหลังใคร                                          แหวนงามตามหลังคำใด              เรียกคำนั้นไซร้ว่าแม่เกอว (ซ้ำ)                                         หนู หนู หนู                                    หนูจำแม่เกอวให้ดี                                          ถ้าแหวนมีในสระอัว                      จงอย่าเมามัวว่า แม่เกอว (ซ้ำ)  เกอวนั้นต้องมี ว เป็นตัวสะกด